موارد مصرف داروهاي اشتها آور:
بطور كلي داروهاي اشتها آور براي درمان اختلالات اشتها استفاده ميشود. همچنين براي هر دو نوع اوليه و ثانويه كاربرد دارند ،
1- در موارد سوءهاضمه بعلت تغذيه علوفه تازه، بخصوص خانواده لگومينوز(شبدر سفيد- نخود- لوبيا).
2- كاهش يا از بين رفتن اشتها بعلت بيماري تب شير، كتوز، ورم پستان، ورم روده.
3-متعاقب درمان با پني سلين وسولفاميد هاكه بر ميكروبهاي دستگاه گوارش تاثير منفي دارند.
4-بعنوان محرك اشتها در مواقعي كه از غذاهاي مغذي استفاده نمي شود.
5-در موارد فقدان نشخوار، ضعف شكمبه، انباشتگي شكمبه.
. براي بدست آوردن نتيجه بهتر مي بايست يك ساعت قبل از مصرف غذا مصرف شوند و نبايستي به مدت طولاني (بيش از يك هفته ) مصرف شوند داروهاي اشنها آور در مقادير زياد شيرابه معده را كم كرده و باعث Gastric catarrh مي شوند.
گياهان دارويي
تعداد گياهاني كه بعنوان اشتها آور معرفي شده اند بسيار زياد است در اينجا به منظور رعايت اختصارفقط به ذكر گياهاني مي پردازيم كه در منابع در خصوص ميزان مصرف آنها در دامهاي اهلي اطلاعات بيشتري وجود دارد
1- ژانسين Gentian
ژانسين يا پيكروزيا از ريزم خشك شده گياه هان Gentiana lutea Gentiana kurroo, يا Picrorhiza kurroo تهيه مي شود. ژانسين حاوي گليكوزيدهاي gentiopicrin, gintin, gentiamarinو اسيد , gentianic فندgentitanose مي باشد.
مكانسيم عمل : ژانسين با عمل تحريكي خود باعث زياد شدن ترشحات معدي و افزايش ميزان اشتهاي دام مي گردد ضمناُ اين تر كيب با عمل تحريكي خود باعث افزايش جريان بزاق شده و محيط مناسبي را جهت انجام عمل تخمير ميكربي شكمبه فراهم مي سلزدو بدين ترتيب موجب تسهيل هضم غذا مي شود
ميزان مصرف پودر ژانسين :
گاو 30-60 گرم اسب 15-30 گرم
گوسفند و خوك 4-8 گرم سگ 3/ 1- 3/ گرم
تر كيبات تنطور ژانسين
ژانسين 10 گرم
پوست پرتقال 75/3 گرم
دانه هل 25/1 گرم
الكل 90 درجه تا 100 ميلي ليتر
ميزان مصرف تنطور ژانسين
گاو و اسب 30- 60 ميلي ليتر گوسفند و خوك 4-8 ميلي ليتر سگ 2-4 ميلي ليتر
2- نوكس وميكا Nux vomica
از دانه خشك يا رسيده گياه strychnos nuxvomica استفاده مي شود. آلكالوييد اصلي آن Strychnine ( حدود 2/1 درصد ) و آلكالوئيد Brucin است . همچنين حاوي گليكوزيد Logamin است. نوكس وميكا علاوه بر خواص اشتها آور مشابه ژانسين بدليل دارا بودن استريكنين موجب تحريك سيستم مركزي شده و سرعت حركت امواج عصبي را افزايش مي دهد . بنا بر اين تونيسيته عمومي بدن از جمله عضلات دستگاه گوارش را بهبود مي بخشد
ميزان مصرف
گاو 4-8 گرم اسب 3/1 – 4 گرم سگ 30-200 گرم
3- Chiretta
اين ماده از گياه در مر حله گل دادن بدست مي آيد
مفادير مصرف :
اسب و گاو 30-15 گرم گوسفند و بز 8-4 گرم سگ 3/ - 6/ گرم
4-Calumba
اين ماده از ريشه گياه Jateorhiza palmata بدست مي آيد .اين ماده عمدتاُ حاوي Calumbin , و آلكالوئيدهاي columbamine, palmatin, jatearhizin است همچنين حاوي اسيد calumbic , . نشاسته و موسيلاژ است ولي حاوي تانن نيست.اين ماده علاوه بر خاصيت اشتها آوري خاصيت ضد استفراغ نيز دارد.
مقادير مصرف
گاو 30-60 گرم پودر 30-60 ميلي ليتر محلول 10 درصد
اسب 30 - 15 گرم پودر 30-60 ميلي ليتر محلول 10 درصد
گوسفند 8-4 ميلي ليتر محلول 10 درصد
سگ 3.-3/1 گرم پودر يا 4-2 ميلي ليتر محلول 10 درصد
5- اكير تركي ِAcorus
دارو از ريزم گياه Acorous calamus بدست مي آيد ريزم خشك سده اين گياه حاويacoritin و calamix است اين گياه علاوه بر اثرات اشتها آوري بر روي بهبود ضايعات دهاني ناشي از تب برفكي مؤثر است.
مقادير مصرف:
گاو و گوسفند 30-15 گرم سگ 2-1 گرم
6- Salicin
از ريشه گونه هاي گياهيsalix و populus مخصو صاً سياه بيد salix fragllis ,Salix purpure, صنوبر لرزانpopulus termula